سرطان خون CML سرطانی است که در آن مغز استخوان بسیار بیش از حد گلبول‌‌‌‌‌‌‌های سفید تولید می‌‌‌‌‌‌‌کند.

لوسمي ميلوژنيك مزمن CML (یا لوسمی گرانولوسیتی مزمن) نوعی بیماری پیشرونده خون و مغز استخوان است که به‌کندی پیشرفت می‌‌‌‌‌‌‌کند و معمولاً در دوران میانسالی یا پس از آن روی می‌‌‌‌‌‌‌دهد، و به‌ندرت در کودکان دیده می‌‌‌‌‌‌‌شود

در حالت طبیعی، مغز استخوان سلول‌‌‌‌‌‌‌های بنیادی خونی (سلول‌‌‌‌‌‌‌های نارس) می‌‌‌‌‌‌‌سازد که به مرور به سلول‌‌‌‌‌‌‌های خونی كامل تبدیل می‌‌‌‌‌‌‌شوند. یک سلول بنیادی خونی ممکن است به یک سلول بنیادی میلوئید یا یک سلول بنیادی لنفوئید تبدیل شود. سلول بنیادی لنفوئید به گلبول‌‌‌‌‌‌‌ سفید تبدیل می-شود. سلول بنیادی میلوئید به یکی از سه گونه سلول‌‌‌‌‌‌‌های خونی كامل زیر تبدیل می‌‌‌‌‌‌‌شود:

• گلبول‌‌‌‌‌‌‌های قرمز که وظیفه رساندن اکسیژن و دیگر مواد را به تمام بافت‌‌‌‌‌‌‌های بدن بر عهده دارند.
• پلاکت‌‌‌‌‌‌‌ها که موجب انعقاد خون مي‌شوند و از خونريزي جلوگيري مي‌كنند.
• گرانولوسیت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها (گلبول‌‌‌‌‌‌‌های سفید) که وظیفه مبارزه با عفونت و بیماری را دارند.

در سرطان خون CML، تعداد بسیار زیادی از سلول‌‌‌‌‌‌‌های بنیادی به گونه‌‌‌‌‌‌‌ای از گلبول‌‌‌‌‌‌‌های سفید به نام گرانولوسیت‌‌‌‌‌‌‌ها تبدیل می‌‌‌‌‌‌‌شوند. این گرانولوسیت‌‌‌‌‌‌‌ها غیرطبیعی هستند و به گلبول‌‌‌‌‌‌‌های سفید كامل تبدیل نمی‌‌‌‌‌‌‌شوند. می‌‌‌‌‌‌‌توان این سلول‌‌‌‌‌‌‌ها را سلول‌های لوکمیک نیز نامید. سلول‌های لوکمیک می‌توانند در خون و مغز استخوان جمع شوند و بنابراین فضای کم‌تری را برای گلبول‌‌‌‌‌‌‌های سفید، گلبول‌‌‌‌‌‌‌های قرمز و پلاکت‌‌‌‌‌‌‌های سالم باقی بگذارند. درنتيجه بیمار ممکن است گرفتار عفونت و کم‌‌‌‌‌‌‌خونی شده و به‌سادگی دچار خونریزی شود.

این مقاله مربوط به سرطان خون CML است. برای کسب آگاهي بیش‌تر دربارۀ سرطان خون به خلاصه‌‌‌‌‌‌‌های زیر مراجعه کنید:

• درمان سرطان خون ALL بزرگسالان.
• درمان سرطان خون ALL اطفال.
• درمان سرطان خون AML بزرگسالان.
• درمان سرطان خون AML / دیگر انواع بدخیمی‌‌‌‌‌‌‌های میلوئید.
• درمان سرطان خون CLL.
• درمان سرطان خون سلول مويي

از نشانه‌‌‌‌‌‌‌های احتمالی سرطان خون CML می‌‌‌‌‌‌‌توان به خستگی، تعریق شبانه و تب اشاره کرد.

این علائم و دیگر نشانه‌ها ممکن است بر اثر سرطان خون CML ایجاد شوند. بايد توجه داشت كه مشکلات دیگر نیز می‌‌‌‌‌‌‌توانند چنین علائمی ایجاد کنند. در صورتی‌‌‌‌‌‌‌که هر یک از مشکلات زیر برای شما پیش آمد باید به پزشک مراجعه کنید:

• احساس خستگی مفرط.
• کاهش وزن بدون دلیل مشخص.
• تعریق شبانه.
• تب.
• درد یا احساس پری زیر دنده‌‌‌‌‌‌‌های سمت چپ بدن.

گاهی، سرطان خون CML به هیچ وجه موجب ایجاد علائم خاصی نمی‌‌‌‌‌‌‌شود.

بیش‌تر مبتلایان به سرطان خون CML دچار جهش (تغییر) ژنتیکی موسوم به کروموزوم فیلادلفیا هستند.

هر سلولی در بدن حاوی دی.اِن.اِی DNA (ماده‌‌‌‌‌‌‌ای ژنتیکی) است که تعیین‌کننده ظاهر و نوع فعالیت آن سلول است. کروموزوم‌‌‌‌‌‌‌ها حاوی دی.اِن.اِی هستند. در سرطان خون CML، بخشی از دی.اِن.اِی یک کروموزوم به کروموزومی دیگر می‌‌‌‌‌‌‌چسبد. این دگرگونی «کروموزوم فیلادلفیا» نام دارد. این کروموزوم موجب ساخته شدن آنزیمی به نام تیروزین کیناز در مغز استخوان می‌‌‌‌‌‌‌شود که این آنزیم به نوبه خود موجب تبدیل تعداد بسیار زیادی سلول بنیادی به گلبول‌‌‌‌‌‌‌های سفید (گرانولوسیت‌‌‌‌‌‌‌ها یا بلاست‌ها) می‌‌‌‌‌‌‌شود.

کروموزوم فیلادلفیا: از طریق والدین به فرزندان منتقل نمی‌‌‌‌‌‌‌شود.

کروموزوم فیلادلفیا. قسمتی از کروموزوم 9 و قسمتی از کروموزوم 22 می‌‌‌‌‌‌‌شکنند و جایشان را با یکدیگر عوض می‌‌‌‌‌‌‌کنند. هنگامی‌‌‌‌‌‌‌که قسمت جدا شده کروموزوم9 به کروموزم 22 می‌‌‌‌‌‌‌چسبد، ژن bcr-abl تشکیل می‌‌‌‌‌‌‌شود. کروموزوم 22 تغییر یافته، «کروموزوم فیلادلفیا» نام دارد.

از آزمایش‌‌‌‌‌‌‌هایی که خون و مغز استخوان را بررسی می‌‌‌‌‌‌‌کنند جهت کشف (یافتن) و تشخیص سرطان خون CML استفاده می‌‌‌‌‌‌‌شود.

ممکن است از آزمایش‌‌‌‌‌‌‌ها و فرایندهای زیر استفاده شود:

• معاینات فیزیکی و بررسي سوابق پزشكي: معاینه بدن به منظور بررسی نشانه‌‌‌‌‌‌‌های عمومی سلامت، از جمله بررسی وجود نشانه‌‌‌‌‌‌‌های بیماری‌‌‌‌‌‌‌ها، مانند بزرگ شدن طحال. سابقه عادت-های مربوط به سلامت بیمار و بیماری‌‌‌‌‌‌‌ها و درمان‌‌‌‌‌‌‌های گذشته وی نیز تهیه می‌‌‌‌‌‌‌شود.
• آزمایش شمارش کامل سلول‌های خونی (CBC): فرایندی که در آن از خون نمونه‌اي گرفته مي‌شود و موارد زیر را بررسی می‌‌‌‌‌‌‌کنند:
• تعداد گلبول‌‌‌‌‌‌‌های قرمز، گلبول‌‌‌‌‌‌‌های سفید و پلاکت‌‌‌‌‌‌‌ها.
• میزان هموگلوبین (پروتئینی حاوی اکسیژن) در گلبول‌‌‌‌‌‌‌های قرمز.
• درصد گلبول‌‌‌‌‌‌‌های قرمز تشکیل دهنده نمونه خون

در آزمایش شمارش کامل سلول‌‌‌‌‌‌‌های خونی(CBC). با فرو کردن سرنگ به درون رگ، از خون نمونه مي‌گيرند. نمونه خون به آزمایشگاه ارسال شده و گلبول‌‌‌‌‌‌‌های قرمز، سفید و پلاکت‌‌‌‌‌‌‌های آن شمارش می‌‌‌‌‌‌‌شوند. از CBC به منظور تشخیص و نظارت بر بسیاری از اختلالات و مشکلات استفاده می‌‌‌‌‌‌‌شود.

بررسی ساختار شیمیایی خون: فرایندی که در آن، نمونه خون به منطور اندازه‌‌‌‌‌‌‌گیری میزان مواد خاصی كه از اندام‌‌‌‌‌‌‌ها و بافت‌‌‌‌‌‌‌های بدن در خون آزاد می‌‌‌‌‌‌‌شود، مورد بررسی قرار می‌‌‌‌‌‌‌گیرد. غیرطبیعی (بالاتر یا پایین‌‌‌‌‌‌‌تر از حد طبیعی) بودن میزان این مواد می‌‌‌‌‌‌‌تواند نشانه بیماری در اندام یا بافتی باشد که آنها را تولید می‌‌‌‌‌‌‌کند.

تحلیل سیتوژنتیک: آزمایشی که در آن، سلول‌‌‌‌‌‌‌های موجود در نمونه خون یا مغز استخوان، به جهت بررسی تغییرات خاص در کروموزوم‌‌‌‌‌‌‌ها، مانند کروموزوم فیلادلفیا زیر میکروسکوپ مورد معاینه قرار می‌‌‌‌‌‌‌گیرند.

آسپیراسیون و نمونه‌برداری مغز استخوان : برداشتن نمونه‌اي از مغز استخوان، خون و قطعه کوچکی از استخوان با فرو کردن سوزنی توخالی به استخوان لگن یا قفسه سینه، كه آسیب‌شناس آن را جهت بررسی سلول‌‌‌‌‌‌‌های غیرطبیعی، زیر میکروسکوپ معاینه می‌‌‌‌‌‌‌کند.

آسپیراسیون و نمونه‌‌‌‌‌‌‌برداری مغز استخوان. پس از بی‌‌‌‌‌‌‌حس کردن ناحیه‌‌‌‌‌‌‌ای کوچک، سرنگ جمشیدی (سرنگی بلند و توخالی) در داخل استخوان لگن بیمار قرار داده می‌‌‌‌‌‌‌شود. نمونه‌‌‌‌‌‌‌هایی از خون، استخوان و مغز استخوان به منظور بررسی در زیر میکروسکوپ برداشته می‌‌‌‌‌‌‌شود.

برخی عوامل بر پیش آگاهی سرطان (احتمال بهبودی) تأثیر می‌‌‌‌‌‌‌گذارند.

پیش آگاهی سرطان (احتمال بهبودی) و گزینه‌‌‌‌‌‌‌های درمانی به عوامل زیر بستگی دارد:

• سن بیمار.
• سرطان خون CML در چه مرحله‌اي قرار دارد.
• میزان بلاست‌‌‌‌‌‌‌های موجود در خون یا مغز استخوان.
• اندازه طحال در هنگام تشخیص.
• وضعيت عمومی بیمار