بخيه از آن دست چيزهايي است که حتي اگر هر کدام ما تجربه‌اش نکرده باشيم، حتما ديده‌ايم و با جملاتي مانند «بخيه کردن» و «بخيه کشيدن» آشنا هستيم!

بخيه زدن از مهمترين کارهاي پاياني هر عمل جراحي است که اشتباه در آن علاوه بر زشت و بد منظره کردن محل زخم، مي‌تواند باعث آلودگي‌هايي در محل شود که حتي جبران کردن آن نيز سخت باشد.

دکتر رسول مير شريفي، رييس بخش جراحي 5 بيمارستان امام خميني (ره) درباره تعريف بخيه اظهار کرد: وقتي برشي در بدن چه به صورت تصادفي و چه به علت جراحي ايجاد شود، براي ترميم آن از بخيه استفاده مي‌شود. «بخيه» دو سر زخم را به هم نزديک مي‌کند و در اين حالت به ترميم آن کمک مي‌کند.

وي ادامه داد: بخيه علاوه بر اينکه از ورود عفونت به زخم جلوگيري مي‌کند، باعث مرتب و منظم زخم خوردن زخم‌ها مي‌شود.

مير شريفي نخ بخيه را در دو دسته‌بندي قرار داد: برخي نخ‌ها قابل جذب و برخي غير قابل جذب هستند، همچنين نخ‌هايي هستند که منشا طبيعي دارند و بعضي صنعتي هستند.

وي با اشاره به نخ‌هاي مورد استفاده در بيمارستان‌ها، بيان کرد: «کاتگوت» يا «کتگوت» نوعي نخ طبيعي است که قابل جذب هم است، اين نخ از روده چهارپايان ساخته مي‌شود و در مراحل توليد، روند کار به شکلي است که پس از به کار رفتن داخل بدن مشکلي به وجود نياورد.

مير شريفي افزود: نخ‌هايي از جنس سيلک يا ابريشم که با وجود طبيعي بودن، قابل جذب نيستند و نخ‌هاي صنعتي و غير قابل جذب نايلوني يا «پرولين» نيز مورد استفاده قرار مي‌گيرند.

وي با اشاره به اينکه بعضي نخ‌ها تنها داخل بدن استفاده مي‌شوند و براي هميشه هم آنجا مي‌مانند، اظهار کرد: داخل شکم يا داخل قفسه سينه از مکان‌هايي است که ممکن است نخ بخيه هميشه باقي بمانند، ممکن است اين نخ از نوع قابل جذب يا غير قابل جذب باشد، اما معمولا مشکلي با نخ‌هاي داخل بدن نداريم. چون نحوه ساخت آنها به شکلي است که بيشترين سازگاري را با بدن داشته باشند.

اين جراح با بيان اينکه معمولا نخ‌هاي قابل جذب، مشکل و زحمت کشيدن بخيه و دردهاي معمول آن را ندارند، گفت: اينکه براي زخمي کدام نخ مورد استفاده قرار مي‌گيرد، به تخصص پزشک برمي‌گردد و به تشخيص او بستگي دارد.

وي در پايان اضافه کرد: در زخم‌هايي که عميق هستند، قسمت‌هاي عميق‌تر از داخل بخيه مي‌شوند. مثل عضلات، سپس قسمت‌هاي سطحي از جمله پوست بخيه مي‌شوند.

مير شريفي در پاسخ به اين پرسش که براي اينکه جاي بخيه روي پوست نماند، چه کارهايي بايد انجام دهيم، گفت:نوع شکل جوشگاه بخيه روي پوست به چند عامل بستگي دارد، در ابتدا اينکه بعضي از بدن‌ها به طور سرشتي جوشگاه نازيبايي توليد مي‌کند، پس ماهيت و سرشت بدن براي ترميم زخم بسيار مهم است.

وي افزود: عامل دومي که موثر است، نحوه تکنيک به کار رفته توسط جراح است، مانند نوع بخيه، نوع سوزن، مدت زمان باقي ماندن نخ‌هاي بخيه، ملايمت، خشونت با نسوج بدن در هنگام بخيه زدن و به عنوان عامل سوم نوع صدمه‌اي که منجر به زخم شده، مي تواند در نتيجه نهايي جاي جوش خوردن زخم موثر باشد.